Bandoeng of Lembang, aan te bevelen, waar tevens gelegenheid zou bestaan om, door den aanleg van een groentetuin en het uitoefenen van landbouw, de kosten te verminderen en de gevan-genen een gezond en nuttig werk te doen verrichten.

Doch tevens zal dan meer dan tot heden geschiedde, de aandacht moeten gevestigd worden op het verbeteren dergenen, die met onze strafwet in botsing kwamen.

Thans moeten zij er meestal slechter vandaan komen dan zij er heengingen, een feit dat in strijd is met de nieuwere en meer humane denkbeelden omtrent de behandeling van gevangenen. Niet straff en van de misdaad moet het doel zijn, doch voorkomen; niet wreken, doch verbeteren en behoeden voor een nieuwen val. In dat opzichtxmoet in Ned.-Indie nog alles geschieden

b. De Dwangarbeiderskwartieren te Semarang.

Op de aloon-aloon der hoofdplaats staan deze gebouwen, waar de preventief-gevangenen worden afgezonderd van de reeds veroordeelden. Bij mijn komst waren er in een lokaal 39 bijeen; ze blijven er nooit lang, daar alien, die meer dan drie maanden krijgen, worden doorgezonden naar andere depots, te Batavia of elders.

Daar nog al eens beri-beri voor-kwam, werd hier de proef genomen met het te eten geven van rijst in hetzilvervlies, wat het voedsel er minder oogelijk deed uttzien. De lichame-lijke straffen kunnen hier door den Direc-teur nog worden toegelaten ingeval van feitelijke insubordinatie en desertie, ofschoon deze straffen steeds meer algemeen worden veroordeeld, en zij slechts haat en verwijdering kweeken tusschen het bestuur en de gevangenen; terwijl het juist van overwegend belang is dat dezen het vertrouwen weten te winnen, om een invloed ten goede te kunnen uitoefenen op deze beklagenswaardige mede-menschen.

Gelukkig werd de rotanstraf in de laatste jaren hier uiterst zelden toegepast, doch ik zag met leedwezen dat de paal er nog altijd stond, aan welken de dwangarbeider, met de armen omhoog vastgebonden, in gerekte houding, de slagen moet verduren, die wel eens een verhoogde hartwerking ten gevolge hebben, en die men niet meer van onze eeuw zou achten.