Uw Indisch verhaal, hoorspel of luisterboek op Internet. - Levert-van der Mijll Dekker, Els

Eerste bericht van Flip in het Hollands na 21 maanden niets gehoord te hebben.

Met de Japanse capitulatie wordt de Repoeblik Indonesia door Soekarno uitgeroepen.
De geallieerde bevel- hebber in het verre India maant de geïnterneerden tot nader order in het kamp te blijven en stelt de Japanse bezetter verantwoordelijk voor 'law and order'.
Intussen neemt op Java de revolutionaire chaos toe: Europe- anen, Indo's, christelijke inheemsen en als gewoonlijk Chinezen zijn hun leven niet zeker.
Met kapmessen, zwaarden en speren bewapende bendes 'pemoeda's ' (jongeren) beheersen het land en terroriseren de uit- gemergelde bevolking.
Intussen zijn ook Japanse wapens in hun handen gevallen.
Niets houdt hen tegen want de Jap blijft afzijdig en de KNIL-militairen zijn ver weg, geïnterneerd in Malakka, Thailand of Japan.
In de kampen worden naamlijsten opgehangen van geïnterneerden in andere kampen.
Men probeert verbinding te krijgen.
Kick , nu 14 jaar oud, weegt maar 37 kg maar is gelukkig nog gezond van lijf en leden.
Net als veel anderen probeert hij het kamp te verlaten om naar zijn familie te gaan, ondanks de gevaren buiten de poort.
Hij heeft ze intussen gelokaliseerd: vader in Bandoeng, de rest nog steeds in Tjideng.
Behalve Tante Do is iedereen nog in leven.
In het Hollands: de verplichting Maleis te gebruiken aan de telefoon is vervallen maar zal binnenkort door de nationalisten weer worden ingevoerd.
We mogen blij zijn dat de telefoondienst nog bestaat en soms werkt.

9 september 1945

Kick ziet kans uit zijn kamp te Tjimahi weg te lopen en bij Flip te Tjihapit, Bandoeng door de omheining binnen te komen.

Kick strikt een jongen in het kamp die uit het Bandoengse komt en vloeiend Maleis spreekt.
Hij loopt met hem de poort uit.
Ze houden een met oebi geladen Japanse vrachtauto aan die hen naar het nabije Bandoeng brengt (10 km).
De jongen wijst Kick de weg.
De poortwacht wil hem niet het militaire kamp inlaten maar om de hoek weet hij door het prikkeldraad en de paggar (omheining) te komen.
De meeste gevangenen zijn KNIL-officieren maar er zijn een paar burgers.
Een van deze is Flips 'slapie', de net als Flip twee meter lange Dr Ir van Schouwenburg.
Hij zal na de oorlog grondlegger worden van de Nederlandse penicilline- produktie en een direkteur van de Gist & Spiritusfabriek te Delft.
Het kamp is overigens uiterst primitief.
De enig bruikbare latrine is niet meer dan twee wiebelende 5 m lange planken waarop men in de open lucht hurkt boven een droge kali.
s'Nachts is die dus niet te gebruiken.
Kick prefereert daarom het struikgewas.

6 oktober 1945

Flip komt over naar Tjideng, doet dienst bij de kamppolitie.

26 oktober 1945

Kick komt over naar Tjideng.
De inmiddels in Batavia gelande Brits-Indiërs en Engelsen hebben per vliegtuig een bescheiden troepen- detachement naar Bandoeng overgebracht en een luchtbrug Batavia-Bandoeng geopend.
Intussen is de Engelse enclave Bandoeng-Andir-Tjimahi door Soekarno's nationalisten omsingeld.
Flip krijgt van de kampleiding een urgentieverklaring om naar Tjideng te Batavia te reizen.
Hij vliegt per vracht-Dakota naar Batavia.
Kick krijgt geen urgentieverklaring en blijft achter in het militaire kamp.
Daar komt bericht dat zijn moeder een pan kokende bakolie over haar been heeft gekregen en niet meer kan lopen.
Vervolgens meldt Kick zich vrijwillig als corveeër op vliegveld Andir.
Hij ziet de vijfde dag zijn kans schoon en vliegt als verstekeling tussen de barang mee naar Batavia met een Nederlandse 2-motorige Mitchellbommenwerper die toevallig op Andir is geland vanuit Semarang.
Op het in Engelse handen zijnde vliegveld Kemajoran te Batavia vraagt niemand naar papieren.
Hij kan met een Engelse vrachtauto mee rijden naar Tjideng: een rit onder militair escorte.
De kampen in Batavia vullen zich met evacuées uit Midden-Java waar de toestand snel verslechtert.
Vrou- wenkampen en evacuatietransporten worden door pemoeda's overvallen, er zijn vele slachtoffers.
In de regio Semarang-Ambarawa wordt zwaar gevochten, Japanners en Brits-Indiërs zij aan zij tegen de nationalisten.
Voor gasten van buiten is in het overvolle Tjideng geen plaats en het been van Els geneest goed.
Bedoeling is met zijn allen naar Bandoeng te gaan want op snelle evacuatie per schip hoeven we niet te rekenen.
Buiten de beveiligde woonwijken van Batavia worden Europeanen en indo's ontvoerd en vermoord.

30 october 1945

Flip terug naar Bandoeng

5 november 1945

Wij vertrekken met een transport naar Bandoeng, overnachten in evacuatie-centrum.

6 november 1945

Wij trekken allen in de Senantenlaan 36, model kamponghuis.

Er is net een van de vele wapenstilstandovereenkomsten tussen Engelsen en nationalisten gesloten met als resultaat dat de spoorlijn Batavia-Bandoeng weer open is.
In een lange trein vol Tjideng-evacuées, barang, Brits-Indische beschermers en met luchtdekking door een enkel Engels jachtvliegtuig gaat de familie naar Bandoeng.
De reis in de als vanouds geblindeerde en stampvolle evacuatietrein verloopt zonder problemen.
Direkt daarop wordt na incidenten de lijn weer gesloten: de enclave Bandoeng is weer omsingeld.
Het huis Senantenlaan 36 heeft een pannendak, stenen muren en houten vloer en is dus zo slecht nog niet.
Het ligt op de grens van de bebouwing van NO-Bandoeng in Tjihapit, tijdens de oorlog een vrouwenkamp.
Meubels zijn er niet en moeten door de bewoners georganiseerd worden vanuit nabij gelegen magazijnen waar de Jap meubels van Europese woningen heeft opgeslagen.
Helaas zijn de betere al verdwenen.
De oor- spronkelijk aanwezige Japanse corvéers zijn ook verdwenen en met Engelse toestemming herbewapend.
Intussen is Bandoeng opnieuw ingesloten en moeten de kampen met een luchtbrug worden bevoorraad: dezelfde vliegtuigen gaan terug naar Batavia met evacué's.
De nationalisten openen de aanval op de Engelse en Brits-Indische stellingen.
De geallieerde bevelhebber beveelt de Japanse commandant Mabuchi de Ban- doengse hoogvlakte schoon te vegen.
De Japanners heroveren met blote handen de wapens in hun kazernes die ze eerst aan Soekarno's krijgers hadden overgegeven en komen dan in actie.
Kick die vrijwillig gids was in een auto met oorlogscorrespondenten ziet de gevechten in de stad met tanks, pantserauto's, mortieren en veldgeschut van vlakbij maar hem overkomt niets.
Verschillende dagen zien de kampbewoners Engelse Mosquito's dessa's met raketten bestoken en bij de hoofdingang opgestelde kleine Japanse veldkanonnen batterijen van vier stuks - gebouwen in de stad beschieten.
Hizbollah bendes en de z.g. Siliwangi-divisie van de Indonesische generaal Nasoetion worden uit het centrum van Bandoeng verjaagd.
Vele Chinezen worden ontvoerd en gedood: zij genieten geen geallieerde bescherming.
Overal hangt rook van branden.
Verschillende avonden schieten Indonesische sluipschutters op de huisjes in de Senantenlaan: iedereen blijft binnen en doet de lichten uit.
Maar toch: op 10 januari is er voor het eerst wit brood verkrijgbaar in Tjihapit.
Hier een overzicht van de prijzen in bezettingsroepia's, voor zover de vermelde zaken verkrijgbaar zijn:

eendenei per stuk	f. 8-10.-	1 kg slechte kwaliteit schapevlees	f. 60.-
een tomaat	f. 10,-	1 doosje lucifers	f. 10.-
een komkommer	f. 6-8.-	1 potlood	f. 10.-
pakje Kooa sigaren	f. 15.-	1 rood potlood	f. 25.-
paar Japanse schoenen	f. 500-1000.-	1 kg gebrande koffie	f. 150.-
fles cocosolie	f. 65.-	1 kg ongebrande koffie	f. 75.-
fles pindaolie	f. 65.-	1 grote kip	f. 220.-
een mandarijn	f. 10-15.-	1 stuks rode lombok	f. 1.-
1 kg suiker	f. 28-35.-	1 ons rawit (kleine Sp. peper)	f. 2.-

1 vrij goede fiets	f. 15000.-	1 vanillestok	f. 5.-
1 kg aardappels	f. 26-30.-	1 vuursteentje	f. 6,50
1 kg bruine bonen	f. 21.-	1 mand arang-arang	f. 400-500.-
1 cocosnoot	f. 25-30.-	1 fles petroleum	f. 150.-
1 kg katjang tanah	f. 42.-	1 ananas	f. 25.-
1 ons lempeng	f. 10.-	1 papaya	f. 30-40.-
1 kg rode uien	f. 30.-	1 pikol rijst	f. 600.-

Voor de oorlog kostte een ei 2 cent.
Tijdens de krijgsgevangenschap betaalden de Japanners aan soldaten tien cent en onderofficieren 15 cent per dag soldij.
Naast de bezettingsroepia komt NICA-geld in omloop maar dat wordt in Bandoeng nog niet aangenomen.
NICA betekent 'Netherland-Indies Civil Authority', het was de Nederlandse organisatie die vanuit Australië probeerde het bestuur over te nemen.
Sinds november 1945 krijgen de geïnterneerden onderstand.
Per januari 1945 bedraagt die f. 1850.- voor werkers en f. 600.- per gezinslid (maximaal vier) in roepias, minus 25% voor verstrekt bereid voedsel.

Creatie datum : 14/03/2008 @ 08:39
Laatste wijziging : 14/03/2008 @ 10:22
Categorie : Levert-van der Mijll Dekker, Els
Pagina gelezen 10601 keren

Print preview Print deze pagina

Reacties op dit verhaal

Er heeft nog niemand gereageerd.

Kopen

Luisterboeken

Boeken

DVD's

Statistieken

Zoeken

Bezoekers 01-01-2008

1230382 Bezoekers

11 Bezoekers online

TopArtikelen

Top 10 gelezen
• Het Jappenkamp
• Stamreeks Schouten
• 22 verhalen in Pètjoh
• Deel 6
• Deel 1
• Deel 5
• De stille kracht
• Goena Goena
• Semarang 1b
• Kantjil en de tijger

Laatste 3 toegevoegd
• De Atjeh knoop
• Poncke Princen
• Indische luisterboeken kopen 2

Boven

Niets op deze site mag worden gekopieerd of gebruikt, tenzij hiervoor uitdrukkelijke toestemming van de Webmaster en eventuele derde rechthebbenden is verkregen.